پیشینه روابط ایران و جمهوری چک به سال های ابتدایی قرن چهاردهم شمسی بر میگردد. نقطه عطف روابط دو کشور امضای «پیمان مودت و دوستی» در سال 1309 شمسی (1929) و «توافقنامه اقامت اتباع» در این سال بود. قبل از این، در سال 1308 شمسی (1928) دو کشور توافقنامههایی در زمینه مسائل تجاری، گمرکی و تسویه حساب با بند دولت کاملهالوداد امضا کرده بودند.
در طول دوره بین دو جنگ جهانی اول و دوم، ایران نمایندگی دیپلماتیک در چکسلواکی نداشت. این مأموریت توسط یک دیپلمات در نزدیکترین سفارت به پراگ، یعنی در رم، انجام میشد. لذا در تاریخ 1 تیر 1304، ( ۲۲ ژوئن ۱۹۲۵)، دولت وقت چکسلواکی، فرستاده ایران در ایتالیا را به عنوان اولین نماینده دیپلماتیک ایران برای چکسلواکی پذیرفت.
با این حال، بعد از دورهای از مبادلات سیاسی، اقتصادی و امضای چندین موافقتنامه کلیدی، روابط دیپلماتیک ایران با چکسلواکی با شروع جنگ جهانی دوم قطع شد. سرانجام، در اردیبهشت ماه 1321 (ماه مه 1942)، روابط دو کشور دوباره از سر گرفته شد و یک سال بعد، رئیس جمهور چسکسلواکی ادوارد بنش وارد تهران شد و از دانشگاه تهران دکترای افتخاری دریافت کرد. سرانجام در سال 1341 شمسی (1962)، روابط سیاسی دو کشور ارتقاء یافت و تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی چندین بازدید متقابل سیاسی در سطح سران دولت انجام گرفت و دهها عهدنامه و موافقتنامه بین دو کشور به امضا رسید.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، دولت وقت چکسلواکی از همان ابتدا نظام جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت شناخت، به طوری که گوستاو هوزاک رئیس جمهور وقت این کشور با ارسال پیامی نزد امام خمینی (ره)، اطمینان داد که انقلاب ایران از حمایت کل مردم چکسلواکی برخوردار است.
پس از جدایی جمهوری چک از اسلواکی در سال 1371 (1993) ، جمهوری اسلامی ایران طی یک بیانیه رسمی، جمهوری مستقل چک را به رسمیت شناخت. متعاقبا هیات وزیران در تاریخ 30 خرداد 1372 اجازه اقدام نسبت به برقراری روابط سیاسی با کشور جدید الاستقلال جمهوری چک و ایجاد سفارت جمهوری اسلامی ایران در آن کشور به وزارت امور خارجه را صادر نمود.
در این دوره، نخستین تحرک سیاسی در مناسبات دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری چک با سفر معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه ایران به پراگ در اردیبهشت 1372 صورت پذیرفت و بعد از آن، تبادلات سیاسی و اقتصادی متعددی بین دو کشور صورت گرفت. سرانجام در مردادماه 1396 دو کشور تصمیم به ارتقاء رسمی سطح روابط دیپلماتیک خود از سطح کاردار به سفیر گرفتند.
در این دوره، دو کشور برای تعمیق روابط دوجانبه خود موافقتنامههای کلیدی چون «توافقنامه اجتناب از مالیات مضاعف و جلوگیری از فرار مالیاتی»، «توافقنامه همکاری اقتصادی» و «توافقنامه تشویق و حمایت از سرمایه گذاری متقابل» را به امضا رساندند.
در همین دوره چندین بازدید متقابل سیاسی و اقتصادی برجسته شده است. در یکی از مهمترین بازدیدها، آقای طیب نیا وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی ایران در اردیبهشت ماه 94 به همراه هیات اقتصادی از پراگ بازدید نمود. متعاقبا هیاتهای متعدد اقتصادی بین دو کشور مبادله شد.یکی از مهمترین رویداد در روابط اقتصادی دوجانبه، برگزاری اولین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور (طی روزهای 18 و 19 آذرماه 95) در پراگ بود. در همین سال نیز محمد جواد ظریف، وزیر وقت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، به همراه هیئت بزرگی از بازرگانان از پراگ بازدید کرد.
فهرست توافق نامههای منعقده بین ایران و جمهوری چک از آغاز روابط تاکنون
توافق نامهها ی ایران و جمهوری چک
|
سال
|
پیمان دوستی و مودت
|
خرداد 1307
|
قرارداد اقامت اتباع
|
آبان 1309
|
قرارداد تسویه حساب
|
آبان 1309
|
موافقتنامه فرهنگی ایران و چسلواکی
|
دی 1346
|
تفاهمنامه همکاری بین کتابخانه ملی ایران و کتابخانه ملی جمهوری چک
|
خرداد 1387
|
موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری چک به منظور اجتناب از اخذ مالیات مضاعف و جلوگیری از فرار مالیاتی
|
بهمن 1394
|
موافقتنامه همکاریهای اقتصادی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری چک
|
دی 1395
|
موافقتنامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه گذاری بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری چک
|
بهمن 1396
|
تفاهمنامه همکاریهای صنعتی دو کشور بین سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و وزارت صنعت و تجارت جمهوری چک
|
اردیبهشت 1398
|
فهرست سفرا و کارداران ایران نزد جمهوری چک
نام سفرا
|
تاریخ ماموریت
|
تقی خان نبوی معزالدوله، وزیرمختار
|
1325-1329
|
حسین زنجانی، وزیرمختار
|
1334-1330
|
محمود بهادری، وزیرمختار
|
1335-1334
|
جواد قدیمی، وزیرمختار
|
1337-1335
|
احمد اقبال، وزیرمختار
|
1339-1338
|
محمد گودرزی، وزیرمختار
|
1340-1339
|
جمشید قریب، وزیرمختار – سفیر
|
1342-1340
|
مسعود فروغی، سفیر
|
1344-1342
|
عبد الاحد دارا، سفیر
|
1348-1345
|
هوشنگ صفی نیا، سفیر
|
1352-1348
|
امیرمحمد اسفندیاری، سفیر
|
1356-1352
|
ناصرالدین میرفخایی، سفیر
|
1358-1356
|
مجتبی معتمد وزیری، سفیر
|
1359-1358
|
محمد علی سرمدی، سفیر
|
1366-1362
|
حمیدرضا حسینی، سفیر
|
1370-1366
|
رسول موحدیان عطار، سفیر
|
1375-1370
|
سیدجعفر هاشمی، سفیر
|
1378-1375
|
محسن شریف خدایی، کاردار
|
1381-1378
|
سید حسین رضوانی، کاردار
|
1384-1381
|
مجید نیلی احمدآبادی، کاردار
|
1388-1385
|
رشید حسن پور بائی، کاردار
|
1389-1388
|
غلامرضا دریکوند، کاردار
|
1393-1390
|
علی اکبر جوکار، کاردار – سفیر
|
1397-1393
|
اکبر امینیان، سفیر
|
1399-1398
|
سید مجید قافله باشی، سفیر
|
1401-
|